دزسنجی دستگاه ivnaa

برای کنترل سلامت، تشخیص به موقع و زودهنگام بیماری ها اهمیت زیادی دارد. به این منظور تعیین میزان دقیق ترکیبات و عناصر کم مقدار بدن یکی از دغدغه های اصلی محققین می باشد. یکی از روش های دقیق تعیین عناصر یک نمونه، فعالسازی نوترونی در بدن موجودات زنده ivnaa است. در این روش، هسته نوترون را جذب کرده و به ایزوتوپ پرتوزا تبدیل می شود. هسته برانگیخته در بازگشت به حالت پایه گاما گسیل می کند و مقدار رادیوایزوتوپ تولید شده از روی گامای خروجی تعیین می شود. بنابراین اولین مرحله در این روش پرتودهی به بدن است. دزسنجی این روش، به منظور برآورد صحیح آسیب های ناشی از تابش پرتو در بدن اهمیت می یابد. در این پژوهش، کمیت مورد توجه برای اهداف دزسنجی، دز موثر است. برای برآورد دز موثر ابتدا باید دز معادل تعیین شود. میزان شار فرودی به بدن برای محاسبه ی صحیح دز معادل اهمیت خاصی دارد، زیرا که ضرایب وزنی تابش، مستقیما به انرژی فرودی به بدن وابسته هستند. حضور کند کننده و منعکس کننده در دستگاه ivnaa، باعث تغییر انرژی پرتوها قبل از رسیدن به بدن می شود و بنابراین طیف انرژی نوترون در هنگام ورود به بدن به طور دقیق مشخص نمی باشد.در نتیجه، نمی توان ضرایب وزنی تابش را به درستی انتخاب کرد. به همین دلیل در این پایان نامه، برای برآورد دز معادل از سه روش استفاده شده است: 1)تقریب معادل دز 2)تقریب دز معادل متوسط 3)محاسبه ی دقیق دز معادل. درنهایت دز موثر حاصل از هرسه روش به دست آمده است. برای انجام محاسبات دزسنجی و شبیه سازی دستگاه، از کد mcnpx و فانتوم 5 سال ornl استفاده شده است.